PRASA POLONIJNA

Przykładowe kopie dokumentów pozyskanych przez Archiwum IPN w ramach współpracy z instytucjami polonijnymi z wprowadzeniem Bożeny Cisek, Archiwum IPN

Instytut Pamięci Narodowej dzięki współpracy z organizacjami polonijnymi, m.in. Polskim Instytutem Naukowym w Kanadzie, Stowarzyszeniem Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (Nowy Jork) i Związkiem Narodowym Polski w Stanach Zjednoczonych (Chicago), pozyskał do swojego zasobu archiwalnego niezwykle interesujące materiały, głównie w formie kopii cyfrowych. Trafiły one do Instytutu w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci.

W omawianej dokumentacji można odnaleźć wiele informacji zarówno o życiu i działalności Polaków za granicą czy historii Polonii, jak i o zmianach politycznych, społecznych i ekonomicznych zachodzących na całym świecie. Pozyskane archiwalia są także nieocenionym źródłem wiedzy o postrzeganiu najważniejszych wydarzeń w Polsce i na świecie z perspektywy amerykańskiej i kanadyjskiej.

Wśród tych wydarzeń znaczące miejsce zajmuje druga pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny w 1983 r., przebiegająca pod hasłem „Pokój Tobie, Polsko – Ojczyzno moja!”. Podczas wizyty papież starał się dać Polakom wiarę i nadzieję na lepsze jutro. Mówił, że zło należy zwyciężać dobrem, a „miłość jest potężniejsza niż śmierć”. Kardynał Józef Glemp jeszcze w marcu 1983 r. pielgrzymkę Ojca Świętego określił jako „duszpasterską”, mającą na celu podniesienie narodu na duchu.

Aby umożliwić Państwu zobaczenie drugiej pielgrzymki oczami Polaków mieszkających za granicą, wybraliśmy fragmenty ówczesnych numerów dwóch gazet: „Weterana” i „Dziennika Związkowego”. Zawierają one artykuły poprzedzające pielgrzymkę, które szeroko opisywały jej plany, ustalenia z przedstawicielami Kościoła katolickiego w Polsce i z władzami komunistycznymi, niechęć reżimu Wojciecha Jaruzelskiego wobec przyjazdu papieża do Ojczyzny, a także szczegóły programu wizyty oraz przygotowań do niej hierarchii kościelnej i władz PRL. Poprzez zamieszczone fragmenty chcemy pokazać, jak prasa polonijna postrzegała atmosferę przed pielgrzymką, w jej czasie i po niej, jak nastroje społeczne w Polsce i poza nią odczytywali dziennikarze za oceanem, jakie informacje były według nich najistotniejsze oraz jakim echem wizyta odbiła się na całym świecie. Publikujemy relacje z miejsc odwiedzanych przez papieża, niektóre dodatkowo opatrzone fotografiami (Warszawa, Niepokalanów, Częstochowa, Jasna Góra, Poznań, Katowice, Wrocław, Góra św. Anny, Kraków). Bardzo szeroko relacjonowano spotkanie Ojca Świętego z Lechem Wałęsą w Dolinie Chochołowskiej oraz rozmowy Jana Pawła II z Wojciechem Jaruzelskim i Henrykiem Jabłońskim w Belwederze. Na portalu – w formie wycinków prasowych – prezentujemy także fragmenty lub streszczenia przemówień i kazań papieża, wygłoszonych m.in. w Warszawie (Belweder) i w Katowicach.

Podczas drugiej wizyty duszpasterskiej Jan Paweł II 20 czerwca 1983 r. na Łęgach Dębińskich w Poznaniu beatyfikował matkę Urszulę Ledóchowską – założycielkę Zgromadzenia Urszulanek Serca Jezusa Konającego, natomiast dwa dni później na krakowskich Błoniach beatyfikował Brata Alberta – Adama Chmielowskiego oraz ojca Rafała – Józefa Kalinowskiego („Weteran” zamieścił obszerny fragment eseju biograficznego na jego temat, który był przedrukiem z „Tygodnika Powszechnego”).

Zapraszamy do przypomnienia sobie drugiej pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny, jej poznania, a może tylko uzupełnienia wiedzy na jej temat – poprzez świat poglądów, wrażeń i doświadczeń Polaków zza Atlantyku.

Bożena Cisek

 

Weteran – jedno z najstarszych polskojęzycznych czasopism, wydawane od października 1921 r. jako organ prasowy Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (ang. Polish Army Veterans' Association in America) – wybrane fragmenty

Dziennik Związkowy – najstarsza polskojęzyczna gazeta codzienna w USA, wydawana od stycznia 1908 r. jako organ prasowy Związku Narodowego Polskiego w Stanach Zjednoczonych (ang. Polish National Alliance) – wybrane fragmenty marzec–maj 1983 r. (IPN BU 3844)
{GALERIA:408357-408363-408387-408381-408393-408369-408375-408399}

Dziennik Związkowy – najstarsza polskojęzyczna gazeta codzienna w USA, wydawana od stycznia 1908 r. jako organ prasowy Związku Narodowego Polskiego w Stanach Zjednoczonych (ang. Polish National Alliance) – wybrane fragmenty czerwiec 1983 r. (IPN BU 3844)

 

 

Pliki do pobrania